Ethereum, merkezi yapısı ve son dönem fiyat düşüşü sebebiyle eleştirilerin merkezinde yer alırken, kripto para dünyasının önde gelen isimleri bu durumun sürdürülebilirliği hakkında farklı görüşlerini paylaşmaya devam ediyor.
Bu süreçte, Ethereum’un Proof of Stake (PoS) modeline geçişi üzerine tartışmalar sürmekte. Bazı analistler, bu değişikliğin Ethereum’un orijinal vizyonunu olumsuz etkilediğini savunuyor.
Bu konudaki dikkat çekici bir yorumda, PlanB, Ethereum’un tokenomik yapısını eleştirerek, “Ön madencilik gerçekten önemli bir sorun ama bazıları bunu umursamıyor gibi görünüyor.” ifadelerini kullandı.
Ethereum’un merkeziyeti ve bu durumun kripto piyasası üzerindeki etkilerine yönelik öne çıkan eleştirilerin ardından fikir ayrılıklarının nasıl şekillendiğini keşfedin.
PlanB Neden Ethereum’u “Merkezi” ve “Ön Madencili” Olarak Nitelendiriyor?
PlanB, Vitalik Buterin’in 2022 yılında yaptığı bir gönderiye atıfta bulunarak, Buterin’in Bitcoin’in fiyatı ile ilgili “yanlış bir güven duygusu” yaratan Stock-to-Flow modeline eleştirilerini hatırlattı. Bu fırsatı kullanarak Ethereum’u alay konusu yaptı ve ETH/BTC işlem çiftinin son dokuz yıldaki düşüşüne dikkat çekti. Ethereum’u “shitcoin” olarak nitelendiren PlanB, bu bağlamda merkezi yapısını, ön madenciliğini, PoS kullanımını ve esnek arz takvimini gündeme getirdi.
“Görünüşte kibirli olmak hoş değil ama bence merkezi ve ön madenciliğe sahip, PoS kullanan ve arz takvimini istediği gibi değiştiren shitcoin’lerin, zarar verdiği ve bu eleştirileri hak ettiği gerçeği ortada,” diye ekledi PlanB.
Bu görüşü savunan tek kişi PlanB değil. Ethereum’un “The Merge” ile PoS modeline geçişinin enerji tüketimini %99 oranında azalttığını belirtmekte fayda var. Ancak bazı uzmanlar, bu değişikliğin ağın uzun vadeli değerini aşındırdığını düşünüyor.
Crucible Capital’da yönetici olarak görev yapan Meltem Demirors, bu adımı trilyon dolarlık bir hata olarak değerlendiriyor. Ona göre Ethereum’un temel ağını sulandırmasıyla birlikte GPU donanımındaki yeniliklerin engellendiğini savunmakta.
PlanB, PoS eleştirileri ile birlikte Ethereum’un ön madencilik tartışmasına da dikkat çekti. ETH’nin tokenomikleri, geliştiricilerin erken aşamalarda 72 milyonun üzerinde ETH ön madenciliği yaptığını göstermekte; bu, toplam arzın yaklaşık %60’ını oluşturmaktadır. Bu durum, PoS altında büyük pay sahiplerinin işlem onayı üzerinde daha fazla hakimiyet kurmasına yol açarak, küçük bir grubun aşırı bir kontrol elde etmesini mümkün kılabilir.
“Ön madencilik gerçekten büyük bir sorun ama bazıları bunu umursamıyor gibi görünüyor,” şeklinde konuştu PlanB.
Bu eleştiriler, Ethereum’un piyasa hakimiyetinin son beş yılın en düşük seviyelerine inmesi ve ETH’nin geçen yılın sonundan bu yana %60’a yakın bir değer kaybı yaşaması ile daha çok dikkat çekiyor.
Eleştirilere Rağmen Ethereum, Gerçek Dünya Uygulamalarında Büyüyen Bir Rol Oynuyor
Vitalik Buterin’in önerdiği güncellemeler ise Ethereum’un ölçeklenebilirliğini ve performansını artırma çabalarına işaret ediyor. Bu tür yeniliklerin, ağın uzun vadeli başarısı açısından kritik bir öneme sahip olacağı düşünülüyor. Kripto para dünyası, bu teknolojik gelişmelerin yanı sıra, düzenleyici ve ekonomik faktörlerin de etkisiyle şekillenmeye devam ediyor.
Sonuç olarak, Ethereum’un merkeziyetçiliği ve işleyişi konusundaki tartışmalar, kripto ekosisteminin dinamik doğasını yansıtırken, yatırımcılar ve kullanıcılar için dikkate alınması gereken birçok farklı boyut ve risk barındırmaktadır. Gelecekte bu tartışmaların nasıl bir evrilme göstereceği ve hangi yeni gelişmelerin ortaya çıkacağı, tüm paydaşlar için büyük önem taşımaktadır.